TXERNOBILGO HONDAMENDIA
19856. urteko Apirilaren 26an Txernobilgo istripua gertatu zen Ukrainan.
Historiako istripu nuklearrik larriena izan zen, Istripu Nuklearren Nazioarteko Eskalan 7. mailan kokatzen da.
Ukraniako txernovill hirian gertatu zen 1986koapirilaren 26an. Historiako istripu nuklearrik larriena izan zen,istripu nuklearren nazioarteko eskalan 7. mailan kokatzen da (denetan handiena).
Egun hartan, Lenin zentral nuklearreko 4. erreaktorean bat-bateko potentzia igoera bat izan zen. Honek erreaktore nuklearraren nukleoa gehiegi berotzea eragin zuen; ondorioz, bere barnean bildutako hidrogenoa lehertu egin zen, energia elektrikoaren horniketa eten egin zela simulatzeko proba batean.
Askatu zen material erradioaktibo kantitateak 1945an hiroshiman jaurtitako bonba atomikoak askatutakoa baino 500 bat aldiz gehiago izan zela uste da) ofizialki 31 lagun hil zituen zuzenean, eta Sobietar batasuneko gobernua beste 135.000 inguru hartatik ateratzera behartu zuen. Europako iparraldeko eta erdialdeko hainbat herrialdetan erradioaktibitatea detektatu zenean, nazioarteko alarma sortu zen. Ondorio ekonomikoez gain, hondamendiak epe luzera osasun publikoan izan dezakeen eragina ere ikertu izan da. Atera dituzten ondorioak eztabaidagai badira ere, guztiak bat datoz honetan: kutsadura jasan duten milaka eta milaka lagunek, beren bizitzako uneren batean pairatu dituzte edo pairatuko dituzte horren ondorioak osasunean.
Historiako istripu nuklearrik larriena izan zen, Istripu Nuklearren Nazioarteko Eskalan 7. mailan kokatzen da.
Ukraniako txernovill hirian gertatu zen 1986koapirilaren 26an. Historiako istripu nuklearrik larriena izan zen,istripu nuklearren nazioarteko eskalan 7. mailan kokatzen da (denetan handiena).
Egun hartan, Lenin zentral nuklearreko 4. erreaktorean bat-bateko potentzia igoera bat izan zen. Honek erreaktore nuklearraren nukleoa gehiegi berotzea eragin zuen; ondorioz, bere barnean bildutako hidrogenoa lehertu egin zen, energia elektrikoaren horniketa eten egin zela simulatzeko proba batean.
Askatu zen material erradioaktibo kantitateak 1945an hiroshiman jaurtitako bonba atomikoak askatutakoa baino 500 bat aldiz gehiago izan zela uste da) ofizialki 31 lagun hil zituen zuzenean, eta Sobietar batasuneko gobernua beste 135.000 inguru hartatik ateratzera behartu zuen. Europako iparraldeko eta erdialdeko hainbat herrialdetan erradioaktibitatea detektatu zenean, nazioarteko alarma sortu zen. Ondorio ekonomikoez gain, hondamendiak epe luzera osasun publikoan izan dezakeen eragina ere ikertu izan da. Atera dituzten ondorioak eztabaidagai badira ere, guztiak bat datoz honetan: kutsadura jasan duten milaka eta milaka lagunek, beren bizitzako uneren batean pairatu dituzte edo pairatuko dituzte horren ondorioak osasunean.
FUKUSHIMAKO HONDAMENDIA
Fukushimako istripu nuklearra, Fukushima I zentral nuklearrean gertatua, 2011ko martxoaren 11n izan zen. Gertakarien artean erreaktore nuklearrak dauden eraikinen eztanda, errefrigerazio sistemen apurketa, nukleoaren fusio hirukoitza eta erradiazioaren kanporaketa egon ziren, Japonian egondako lurrikara eta tsunamiak sortutako kalteen ondorioz.
2011aren martxoaren 11an, Japonian 16:46 zirela (Japoniako ordu estandarra: UTC+9) Richter eskalan 9. mailan sailkatutako lurrikara egon zen Japoniako Ipar-Mendebaldeko kostan. Egun horretan bertan 1,2 eta 3 erreaktoreak zeuden martxan. 4,5 eta 6 erreaktoreak, ordea, aldizkako ikuskapen bat zela eta geldirik zeuden. Lurrikara atzeman bezain laster lehenengo hiru erreaktoreak automatikoki itzali ziren. Erreaktoreak gelditzerakoan elektrizitatearen produkzioa geldiarazi zen. Normalean erreaktoreak kanpoaldeko eraikitze elektrikoaren elektrizitatea erabil dezakete nukleoa hoztu eta kontrol gela martxan jarraitzeko, baina sarea estropeatu egin zen lurrikararen ondorioz. 38 metro baino gehiagoko tsunamiak ekiditzeko behar zuten horma ez zutenez, maremotoa edozein motatako erresistentziarik gabe aurrera jarraitzea suposatu zuen, zentralean 15 metroko olatuak eta inguruko beste gune batzuetan 40,5 metrotakoak egon baitziren. Hainbat sistema kritiko uholdea zegoen guneetan egoteak zentralaren eta honen erreaktoreen kontrola guztiz galtzea ekarri zuen. Lehenengo akats teknikoak lurrikararen egunean bertan izan ziren, bi erreaktoreen errefrijerazioa sistemak eta larrialdietako lau sorgailuen geldialdia zehazki. Arazo hauen ondorioz, nukleoaren fusio partzialaren ebidentziak sortu ziren 1,2 eta 3. erreaktoreetan eta 1,3 eta 4 erreaktoreak zeuden eraikuntzaren errebestimenduaren apurketa eragin zuten hidrogeno eztandak. Horretaz gain, gastatutako erregai nuklearrak gordetako tankeak gehiegi berotzen hasi ziren. 3. erreaktorean erregai bereziki arriskutsua zegoen, uranio eta plutonio nahasketa baitzen.
Erradiazio isurketaren beldur zela Japoniako gobernuak zentralaren inguruko 20 kilometrotako erradioa ebakuatzea erabaki zuen, ondoren 30 kilometrotakoa izatera pasatu zen eta azkenik 40 kilometrotakoa. Hainbat langilek erradiazioa jasan behar izan zuten.
2011aren martxoaren 11an, Japonian 16:46 zirela (Japoniako ordu estandarra: UTC+9) Richter eskalan 9. mailan sailkatutako lurrikara egon zen Japoniako Ipar-Mendebaldeko kostan. Egun horretan bertan 1,2 eta 3 erreaktoreak zeuden martxan. 4,5 eta 6 erreaktoreak, ordea, aldizkako ikuskapen bat zela eta geldirik zeuden. Lurrikara atzeman bezain laster lehenengo hiru erreaktoreak automatikoki itzali ziren. Erreaktoreak gelditzerakoan elektrizitatearen produkzioa geldiarazi zen. Normalean erreaktoreak kanpoaldeko eraikitze elektrikoaren elektrizitatea erabil dezakete nukleoa hoztu eta kontrol gela martxan jarraitzeko, baina sarea estropeatu egin zen lurrikararen ondorioz. 38 metro baino gehiagoko tsunamiak ekiditzeko behar zuten horma ez zutenez, maremotoa edozein motatako erresistentziarik gabe aurrera jarraitzea suposatu zuen, zentralean 15 metroko olatuak eta inguruko beste gune batzuetan 40,5 metrotakoak egon baitziren. Hainbat sistema kritiko uholdea zegoen guneetan egoteak zentralaren eta honen erreaktoreen kontrola guztiz galtzea ekarri zuen. Lehenengo akats teknikoak lurrikararen egunean bertan izan ziren, bi erreaktoreen errefrijerazioa sistemak eta larrialdietako lau sorgailuen geldialdia zehazki. Arazo hauen ondorioz, nukleoaren fusio partzialaren ebidentziak sortu ziren 1,2 eta 3. erreaktoreetan eta 1,3 eta 4 erreaktoreak zeuden eraikuntzaren errebestimenduaren apurketa eragin zuten hidrogeno eztandak. Horretaz gain, gastatutako erregai nuklearrak gordetako tankeak gehiegi berotzen hasi ziren. 3. erreaktorean erregai bereziki arriskutsua zegoen, uranio eta plutonio nahasketa baitzen.
Erradiazio isurketaren beldur zela Japoniako gobernuak zentralaren inguruko 20 kilometrotako erradioa ebakuatzea erabaki zuen, ondoren 30 kilometrotakoa izatera pasatu zen eta azkenik 40 kilometrotakoa. Hainbat langilek erradiazioa jasan behar izan zuten.